Zonder Schelde, geen Antwerpen. Dit jaar, 150 jaar na de afkoop van de Scheldetol, wordt ‘onze’ stroom extra in de verf gezet. Afgelopen weekend kreeg je een fantastisch lesje geschiedenis tijdens een historisch spektakel in Lillo Waterdorp. En laat dat nu juist een goede voorbereiding zijn als je tijdens de Bollekesfeesten deelneemt aan de grote stadsquiz. Hopelijk stelt Freek of Bart er een vraag over 😮 Info : stadsquiz
Heb je het gemist? Geen paniek. Enkele fotootjes en een overzicht brengen je helemaal ‘up-to-date’. Laten we beginnen bij de Romeinen en zijn beroemdste soldaat Silvius Brabo die, volgens de legende, de hand van de geldzuchtige reus Antigoon afhakte omdat die een tol vroeg voor alle schepen die de Schelde opvoeren. Mocht je het niet weten, een standbeeld van Brabo staat op de Grote Markt en is het symbool van vrijheid van de stad en de haven. Na de Romeinen kwamen de Vikingen, die de stad vernielden in 836. Gelukkig werd Antwerpen terug opgebouwd, maar enkel langs de rechteroever. Toen kwamen de Franken. Antwerpen werd ingelijfd bij Oost-Francië (Duitsland-rechteroever). Aan de overkant van de Schelde, die als staatsgrens fungeerde, lag West-Francië (Frankrijk-linkeroever). En een staatsgrens moést verdedigd worden. Dus werd er een burcht (1200-1225) gebouwd, waarvan het Steen nog een restant is. In de 13e eeuw kreeg Antwerpen stadsrechten. Onder de heerschappij van Karel V en later Filip II van Spanje floreerde de stad en groeide, dankzij de haven, uit tot een internationale stad (Gouden Eeuw). Halverwege de 16e eeuw kreeg het Calvinisme grote aanhang. De stad werd woeliger. Het katholicisme werd verboden. Duizenden rooms-katholieken ontvluchtten de stad na de Beeldenstorm (1566). Ondertussen werd de anti-Spaanse opstand vanuit Antwerpen gevoed. Ook geraakte, door alle oorlogen, de Spaanse staatskas leeg, wat leidde tot achterstallige betalingen van soldij. Muitende Spaanse soldaten plunderde de stad en vermoordden duizenden burgers tijdens de Spaanse Furie (1576). Dit scherpte het anti-Spaanse gevoel nog aan. Maar de Spanjaarden sloegen terug. Zij sneden de bevoorradingen af door middel van een schepenbrug dwars over de Schelde en brachten Antwerpen ten val (1585). Het Calvinistische stadsbestuur werd afgezet en de protestanten ontvluchtten de stad naar de noordelijke Nederlanden. Dit was het begin van de scheiding van de Nederlanden. Als wraak sloten onze noorderburen de Scheldemonding af en de haven kwijnde weg ten voordele van die van Amsterdam. Dit was de donkerste periode van Antwerpen, die 200 jaar duurde. Maar toen kwamen de Fransen én Napoleon. De Schelde werd opnieuw geopend (1792), delen van Holland werden ingenomen om de vrije vaart op de Schelde te verzekeren en de opdracht tot het graven van het oudste dok, het Bonaparte dok, werd gegeven. Toch bleef Antwerpen in éérste instantie een oorlogshaven, ‘het pistool gericht op Engeland’. Na de val van Napoleon werden de Nederlanden terug herenigd en koning Willem I wilde Antwerpen terug uitbouwen tot handelshaven. Maar in 1830 werd België onafhankelijk verklaard. Dat was een weinig aanvaardbare situatie voor de Hollanders. Hoewel zij, met hulp van het Franse leger, verjaagd werden, wilden zij zich niet neerleggen bij de situatie. In 1839 werd uiteindelijk het scheidingsverdrag getekend waarbij de invoering van de tol weer een feit was. Gelukkig en dankzij de Engelse Lord Palmerston beschreef het verdrag dat Antwerpen een internationale doorvoerhaven moest worden én dat België de tol moest kunnen afkopen. Dat gebeurde op 16 juli 1863 met de financiële hulp van de maritieme naties. Getuigen van dit heugelijke feit én feest zijn de monumenten op het Marnixplein en de Lambermontplaats. Vandaag is er geen tol meer, maar toch blijft de frictie met de Nederlanders bestaan. Zo verzetten ze zich tegen het graven van de Schelde-Rijnverbinding in 1925 en is er de onwil om de Schelde uit te baggeren zodat grotere schepen de haven kunnen aandoen. Tja, de Schelde was, is én blijft tegelijk ons zorgenkind én onze levensader. (bronnen : www.anieuws.be, Wikipedia)
